Đề: Phân tích bài thơ Cảm nghĩ của Nguyễn Bỉnh Khiêm
Sinh sau Nguyễn Trãi hơn trăm năm, Nguyễn Bỉnh Khiêm vừa kế thừa truyền thống văn chương tốt đẹp của nhà đại yêu nước đó, vừa phản ánh tâm trạng của cả một tầng lớp trí thức cả nước phải mưu sinh. trong thời đại suy tàn và rối ren của chế độ phong kiến.
Sống gần hết thế kỷ XVI (1491-1585), ông đỗ Trạng nguyên, học rộng, đức cao, tài cao, có uy vọng cả một thời. Quán Trung Tấn, Am Bạch Vân, “Bạch Vân Quốc Ngũ Thiết” và “Bạch Vân Am Thiết…” là những di sản tinh thần vô cùng cao quý của Trạng Trình đối với đất nước, quê hương. Ông được người đời bấy giờ coi là bậc thầy của thời đại và được tôn là người con của Tuyết Giang.
Thơ và văn Nguyễn Bỉnh Khiêm đã để lại trên một nghìn bài thơ bằng cả chữ Hán và chữ Nôm. Thơ văn của ông chứa chan lòng yêu nước thương dân, triết lý sâu sắc, giàu giá trị tố cáo hiện thực, lên án chiến tranh phi nghĩa và kiếp người đen đủi.
“Thân hữu” là một bài thơ chữ Hán trong “Bạch Vân Am thi tập”. Bài thơ xuất hiện trong lúc các phe phái phong kiến (Lê, Mạc, Trịnh, Nguyễn) tranh giành, chém giết lẫn nhau để giành chính quyền, gây bao cảnh đau thương, chết chóc cho dân lành. “Thân ái” đã thể hiện tình cảm sâu sắc với cuộc sống và với dân tộc.
Hai đầu cầu tràn ngập sự phẫn nộ, lên án bọn “loạn tặc” hoành hành ngang ngược, xâm phạm kinh đô. Chiến tranh bùng nổ, nội chiến bùng nổ, đất nước lâm vào cảnh điêu đứng, nhân dân ta điêu tàn. Trước sự kiện đó, nhà vua và triều đình đã trải qua một cuộc thử thách khốc liệt: “Thần quan, chúa nhơ” là tấn bi kịch của một triều đại phong kiến. Nhà thơ chia sẻ với họ, ông thốt lên: “Vua tôi lo chuyện tình quá”.
Bốn câu thơ trong thực và luận. Nguyễn Bỉnh Khiêm phê phán gay gắt chiến tranh phong kiến thể hiện lòng yêu dân. Ông đứng trên lập trường của nhân dân, vì cuộc sống và hạnh phúc của nhân dân mà lên án các tập đoàn phong kiến tham ô, tranh giành quyền lực.
Câu ba và bốn thể hiện niềm hi vọng của nhân dân trong thời loạn lạc. Họ cầu mong ai đó cứu mạng họ. Từ câu cổ, một văn bản: “Hề hề lui, tương lai”, ông rút gọn thành hai chữ “hề để” để thể hiện ý chí của người dân lành trong thời loạn: “Đợi vua tôi về Hãy đến, vua của tôi sẽ cứu mạng tôi.” Sự chờ đợi của người dân không phải ngày một ngày hai mà đã lâu lắm rồi. Nội chiến diễn ra liên tục trong nhiều thập kỷ của thế kỷ XVI. “Trừng phạt” có nghĩa là dấy lên một đội quân để trừng phạt kẻ có tội. Đó là một hành động đúng đắn được nhân dân ta hoan nghênh và ca ngợi. Nó giống như mưa vào đúng thời điểm. “Mưa gặp thời tiết” làm cho cây cỏ tươi tốt, hoa nở, tiết trời mát mẻ. Dựng quân đánh dẹp kẻ có tội để giữ “hoàng đế”, lập lại hòa bình. Nguyễn Bỉnh Khiêm đã dùng văn cổ Hán để diễn tả ý chí quật khởi của quân dân một cách xúc động:
“Kẻ hề đến chín kiếp thương truân mong Diệu phạt Lợi Hưng hồi quân” (Mong cho mưa sa, đầy lòng dân, Trừ bạo, tưng bừng hiến nghĩa)
Hai câu năm và sáu nói về lòng người và sự quân bình. Một vùng rộng lớn, bốn biển, trời cao. Khắp cả nước, đông đảo đồng bào noi theo, hướng về người đã cứu mình, đem lại hạnh phúc, bình an cho mình. “Mặt trời lại hửng sáng” là hình ảnh tượng trưng cho cảnh thanh bình của đất nước. Câu chữ Hán cũng như câu dịch đều vang lên một âm điệu rộn ràng, vui tươi:
“Bốn bể vui theo người nhân đức Đâu đâu cũng thấy bình yên”.
Điều đó cho ta thấy, Nguyễn Bỉnh Khiêm rất yêu thương nhân dân, thấu hiểu nỗi đau của nhân dân trong thời kỳ nội chiến cũng như đồng cảm với khát vọng được sống ấm no hạnh phúc trong hòa bình của họ. Có nhiều bài thơ của Trạng Trình cho thấy ông đứng về phía nhân dân lên án chiến tranh phi nghĩa. Cả nước là chiến trường:
“Khắp nơi máu chảy thành sông, xương chất như núi” (“Dụ ngôn” – Thơ chữ Hán)
Lòng thương người gắn liền với lòng căm thù bọn tham lam, tàn ác đã gây ra nội chiến:
“Phiền nhiễu trước mắt thật là ghét, Người chạy trốn tìm nơi an thân Khốn khổ trôi bồng bế nhau, sầu không chốn dung thân” (“Thân hữu” – thơ chữ Hán)
Trở lại hai câu cuối bài thơ Cảm nghĩ. Tình cảm yêu ghét của nhà thơ được thể hiện trực tiếp. Người ca ngợi và khẳng định: Nhân nghĩa – con người có lòng nhân từ, biết thương người là vô địch. Câu thơ như một châm ngôn, như một chân lý được đúc kết: “Cổ lai láng, nhân gian vô sự! Người có lòng nhân là người chiến thắng vì được nhân dân đồng tình ủng hộ. Câu cuối bài thơ như một lời trách móc, ám chỉ các vua chúa thời bấy giờ: “Sao các ngươi cứ khăng khăng theo đuổi chiến tranh! Đằng sau câu thơ là tất cả sự căm ghét, khinh miệt những kẻ tranh giành quyền lực gây nên cảnh chém giết, núi xương sông máu, coi thường tính mạng và tài sản của nhân dân.
“Thương cảm” là một bài thơ trữ tình mang đậm chất dân gian sâu sắc. Qua bài thơ này, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã đề cập đến một vấn đề mới mà trước đây chưa từng có trong văn học nước nhà: đó là sự phê phán gay gắt chiến tranh, đồng thời thể hiện một tình cảm truyền thống: yêu nước thương dân. Một mặt, Người lên án bọn “nghịch tặc” tham lam, độc ác, chỉ “không ưa chiến tranh”, mặt khác, Người đề cao “dân giả”, ca ngợi họ đã đem lại bình yên cho nhân dân. Nguyễn Bỉnh Khiêm đã chỉ rõ: hòa bình, hạnh phúc là nguyện vọng của nhân dân. Kẻ nào được dân báo ơn sâu sắc, được dân theo dõi, ủng hộ, đó là kẻ “bất khả tư nghị”.
Giọng thơ trang trọng, cách sử dụng ngôn ngữ trang trọng, sử dụng văn cổ để viết nên những câu văn súc tích, chứa đựng những tư tưởng, tình cảm sâu sắc. Bài thơ phản ánh một xã hội loạn lạc và tình cảm sâu sắc của Trạng Trình đối với nhân dân và đất nước.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 9:
Mục Lục Văn Mẫu | Văn học hay 9 theo từng phần:
Trường THCS Đồng Phú
Các bộ đề lớp 9 khác
Bạn thấy bài viết Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc) có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc) bên dưới để Trường THCS Đồng Phú có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: thcsdongphucm.edu.vn của Trường THCS Đồng Phú
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc) của website thcsdongphucm.edu.vn
Chuyên mục: Văn học
Mục lục
Tóp 10 Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
#Phân #tích #bài #thơ #Hữu #cảm #Có #cảm #xúc
Video Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
Hình Ảnh Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
#Phân #tích #bài #thơ #Hữu #cảm #Có #cảm #xúc
Tin tức Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
#Phân #tích #bài #thơ #Hữu #cảm #Có #cảm #xúc
Review Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
#Phân #tích #bài #thơ #Hữu #cảm #Có #cảm #xúc
Tham khảo Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
#Phân #tích #bài #thơ #Hữu #cảm #Có #cảm #xúc
Mới nhất Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
#Phân #tích #bài #thơ #Hữu #cảm #Có #cảm #xúc
Hướng dẫn Phân tích bài thơ Hữu cảm (Có cảm xúc)
#Phân #tích #bài #thơ #Hữu #cảm #Có #cảm #xúc